Poliamoria 101
Odcinek pierwszy: co to jest poliamoria? I dlaczego to nie taka prosta sprawa?

Ten krótki cykl ma za zadanie przybliżyć trochę, czym jest poliamoria. Mam ogromną nadzieję, że to będzie pierwsze solidne źródło informacji dla Was, głównie dlatego, że publikacje w polskiej sieci koncentrują się na sensacji i wypaczają sens tego, o co w poliamorii chodzi.

A chodzi o bardzo piękne sprawy: zrozumienie – siebie i innych ludzi, umiejętność stawiania granic, umiejętność komunikowania oraz najzwyczajniej w świecie: o miłość.

Nawet jeśli wiesz o sobie, że jesteś monogamistką_stą, mam nadzieję, że w tym cyklu też znajdziesz coś dla siebie: może ktoś znajomy jest poli? Może sam_a wyciągniesz dla siebie coś cennego. Przyznaję uczciwie, że jestem osobą, która ma więcej złych doświadczeń z poliamorią niż tych dobrych i chociaż sama znacznie częściej wybieram seryjną monogamię, uważam pomysł wielomiłości za szalenie romantyczny.

Zainteresowani? Zaczynajmy?

Na początek definicja, bo to dość istotne.

Poliamoria ma piękny polski odpowiednik „wielomiłość”. Jest o tyle trafny, że dzięki niemu wiadomo, o co chodzi – nie o seks, jak wydaje się wielu osobom, a w każdym razie nie tylko o niego. Poliamoria mniej ma wspólnego z niekończącymi się orgiami, a więcej z długimi rozmowami i próbami dopasowania spuchniętych od wydarzeń kalendarzy. A najwięcej wspólnego ma chyba z poznawaniem siebie i umiejętnością jasnego wyrażania tego, czego chcemy, potrzebujemy i wypracowywania dobrego rozwiązania z kolejnymi bliskimi. Bardzo często pojawia się określenie wymienne dla poliamorii, mianowicie „związek otwarty”. To dość mylące, bo te terminy znaczą jednak coś innego. „Otwarty związek” to termin-parasol, pod którym zmieści się poliamoria, ale też swingowanie czy relacje z rodzaju Don’t Ask, Don’t Tell (Nie pytaj, nie mów). O ile swinging i DADT najczęściej opierają się na aspekcie seksualnym, o tyle poliamoria niekoniecznie. Zresztą jej odcieni i rodzajów potrafi być ogromnie dużo. Tym jednak, co sprawia, że jest tak wyjątkowa jest pewna przepiękna cecha: konsensualność. Słownik Języka Polskiego zna przymiotnik konsensualny wyłącznie w starszym, prawniczym znaczeniu: „będący wynikiem zgodnych oświadczeń woli obu stron”, ale dokładnie tak jest z poliamorią. Nie da się być poliamorycznym bez wiedzy drugiej strony – no chyba, że mamy rażące braki w etyce i nie rozumiemy, że tym samym dopuszczamy się zdrady.

No właśnie: często pada stwierdzenie, że to musi być fajne – tak sobie za pozwoleniem drugiej strony móc skoczyć w bok. Rzecz jednak w tym, że o ile chcemy tworzyć etyczny, pełen miłości związek poliamoryczny, nie tylko trzeba ustalić, co można – zanim oczywiście zdecydujemy się otworzyć związek, a nie po fakcie – ale także ustalić, co znaczy w ogóle dla nas zdrada. W związku poliamorycznym, jak w każdym, można zdradzić, zwłaszcza wtedy, kiedy poprzez brak rozmowy, nie wiemy, gdzie leży czyja granica – także własna. Zdrada to przecież naruszenie konkretnych ustaleń: dla jednej osoby będzie to pocałunek, dla innej stosunek seksualny, a dla jeszcze innej przekroczeniem tej granicy będzie fantazjowanie o kimś w określony sposób.

Poliamoria skłania do myślenia i sprawdzania: co wiem o sobie, czego potrzebuję i pragnę, czego nie toleruję i co odrzucam. Gdzie leżą moje granice. Po co robię daną rzecz. Czego szukam. Kim jestem w danej relacji.

Powiecie, że to dużo zachodu i kłopot, strasznie dużo pracy, a przecież można prościej: wszystko jest jasne, dopóki jest „normalne”. Norm jest wiele, a jasności w związkach bywa jak na lekarstwo. I oczywiście, można i tak, to często działa. Z poliamorią bywa sporo kłopotów i to nie jest sposób projektowania związku odpowiedni dla wszystkich. Ale jeśli myślicie o tym, by świadomie i etycznie być w relacji z więcej niż jedną partnerką_em, lepiej przygotujcie się na ogrom pracy i dużo rozmów. To relacja, w której trzeba być gotowym na radykalną szczerość i szacunek wobec siebie oraz wobec innych. Jeśli czujecie, że nie jesteście w stanie zrobić tego ani dla siebie, ani dla drugiej osoby – nie róbcie tego. Poliamoria to nie jest łatwy skok w bok. To związek.